Voor elk zoveel niet

Het is me het jaar wel geweest, het jaar dat we nu gaan uitluiden. Op aandrang van een hogere intuïtie het roer omgegooid en verhuisd na een korte en heftige zoektocht. Het oude huis verkocht. De nieuwe buren leren kennen, en meteen een halt toegeroepen gekregen aan verdere contacten: corona. Toch heb ik doorgezocht naar mogelijkheden en vond een bestuurslidmaatschap, waar ik in kon meewerken aan natuurbeleving. Nieuwe wandelgebieden geëxploreerd. Een nieuwe routine opgebouwd met mijn lieve Eef. Veel contact met Martijn, Margot en Mariska. Marjorie, ook met haar, helaas vooral in het ziekenhuis. Haar neergang en gedeeltelijke opkomst weer meegemaakt. Aarzelend kwam ook mijn creativiteit weer terug, maar heeft nog geen vorm gevonden. Wel heb ik eindelijk een paar professionals kunnen inhuren om mijn liederen door te spelen. Verder dit jaar: lezen lezen lezen. En op de valreep kwamen er twee donorzoons bij, waarvan één in de bonen door die ontdekking, en één hoteldebotel van geluk. Kerst sloot ik af met een uiterst genoeglijk samenzijn met mijn twee zoons. De oma van Eef, kleine Mimi, zou vast hebben gezegd: 'Het is voor elk zoveel niet'. Niet iedereen krijgt zoveel ervaringen, in één jaar tijd. Vanavond hebben Eef en ik daar een glas champagne op gedronken. Dag 2020, welkom 2021.

Gereserveerd

 Vandaag kwam Jessy. Wij waren dagen op rij niet vroeg maar wel laat opgestaan en zo ook nu; we hadden maar een half uur om aan te kleden voordat ze kwam. Maar het was genoeg tijd om de fruitsalade te maken. Eef had al van alles voorbereid dus ook hij hoefde niet erg te haasten. Om elf uur kwam ze en daar zat ze op de bank, een beetje gereserveerd, kort van antwoord. Maar al snel sloeg dat om, en zaten we honderduit te praten over haar studie en werk, over haar nieuwe vriend, haar plannen voor de toekomst, de manier waarop zij en wij in de maatschappij staan. Ze is een verrassende persoon. Denkt heel eigenzinnig, kan dat niet verwoorden op een hoog niveau maar maakt toch precies duidelijk hoe ze ergens in staat. Verrassend vaak blijken dat lijnen te zijn waarlangs ook Eef denkt, met minder ervaring maar evenzeer goed doordacht. Een enkele keer kunnen wij iets van onze ervaring inbrengen en dan kantelt haar beeld een beetje, maar ze blijft zelfstandig denken. Heerlijk om mee te maken. Ik neem mijn pet af voor haar vastberadenheid. Het is niet niks, om van vak te veranderen op haar leeftijd. Maar ze heeft het voorbereid en gepland als een vakvrouw. Ook viel er weer veel te lachen. De lunch was geslaagd; ze kreeg een groot stuk dry aged vlees van de slager uit Ruurlo, met een pannetje zuurkool met spek, en de fruitsalade toe. Tegen vijven moesten we haar bijna de deur uit zetten, we waren nog lang niet uitgepraat. Ze moest wel weg, anders zou ze te laat zijn voor het eten dat haar vriendje ging maken!

Vlees

 

Door Marjorie gebakken en opgemaakt

We waren uitgenodigd voor het Kerstdiner bij Hugo en Marjorie; dat is al de derde keer dat ze dat hebben georganiseerd. Wij liepen er heen, een kleine twee uur lopen dus dat was meteen een leuke afstand. Daar aangekomen mochten we Schnitzel bewonderen, uiteraard een vleesnaam, dat is de kat die ze tegenwoordig hebben. Marjorie zag er goed uit en kon in de flat zonder krukken lopen. Ze vertelde dat ze het genant vindt om met haar levenskoffertje buiten te zijn, als vreemde ogen zien dat ze dat apparaat meesjouwt. Ze vindt het lastig om er met humor over te praten, en wil niet steeds lange uitleg hoeven te geven. Helaas, hier zal ze iets op moeten vinden want dat zal nooit meer veranderen. 

Het eten was uiteraard vlees vooraf, vlees als hoofdgerecht met pasta, nog een vlees als bijgerecht en tenslotte een pompoentaart: een geheel Amerikaans kerstrecept, zo vertelden ze ons. Elke keer ben ik weer verbaasd dat een maaltijd in elkaar kan worden gezet zonder groenten, maar groenten in huize van vEMR zit er niet in! Zouden ze nou nooit last van vitaminen tekort krijgen? Hoe het ook zij, het was gezellig en vreugdevol om te zien hoe hun leven langzaamaan verbetert. 

Kerst(ens)diner

Voor het eerst sinds jaren houd ik een Kerstdiner met mijn twee zoons. Ferry slooft zich uit om lekkers te maken, waaronder hun favoriete draadjesvlees. De twee mannen zitten geanimeerd te praten met ons, met elkaar, over het werk, het leven, de huidige tijd. Ik geef hen een speciaal Kerst(ens)kadootje omdat alles me goed gaat, en ik daarin met hen wil delen; tenslotte hebben zij ook met mij moeten delen in mijn tijden van nood. Dat stellen ze op prijs. Het werd gewoon een poepie gezellige middag en avond. We besluiten om wat vaker bij Eef langs te komen voor de maaltijd.

Een verlangen naar smaak

Ook ik ben aan het lezen in het boek van Van Reybroeck, Revolusi, over de schandelijke geschiedenis van Nederland in Indonesië. Treffend vond ik een opmerking in het begin. Hij was bij de 102-jarige Pratomo op bezoek en kreeg daar poffertjes, door hem omschreven als een lauwwarme kleffe deegbal. Daarmee kwam een inzicht bij de schrijver op. Het was niet de wens om het grondgebied uit te breiden waarvoor Nederland naar de Oost is gegaan; dat had hij al geconstateerd. Maar nu hij die oer Hollandse lekkernij proefde - als Belg met hoogst gevoelige tong - kwam het bij hem op. De Nederlanders zijn naar de Oost gegaan uit een verlangen naar smaak.

Kruidnagel, peper, nootmuskaat, het ontbreekt allemaal in de Hollandse keuken. Geen wonder dat je die kleffe troep wilt opwaarderen met nieuwe geuren, smaken en aroma's. En vooral ook wilde de VOC en daarmee de Republiek heel veel verdienen met deze levensverbeteraars. Dat hebben ze gedaan, met geweld en met overmacht. Tot de Indonesiërs met behulp van de internationale gemeenschap het heft zelf in handen namen. Van Reybroeck bewijst hier eens te meer zijn fantastisch schrijverschap. En ik heb het boek nog lang niet uit!

Contacten

 Jarigen, dierbaren die contact opnemen, een woeste ep-wisseling in ons eigen groepje, het was me het dagje weer wel. En een kerstgroet van mijn zus in de vorm van een opgenomen Zoom-koor, het koor waar ze al zo lang lid van zijn. Ik heb verder alleen administratie gedaan.

Kerstdiner

Die lieve Mariska had ons uitgenodigd voor een Kerstdiner. De hele Kersttijd ontvangt ze mensen, maar niets is haar teveel. Ook voor ons had ze zich behoorlijk uitgesloofd. Toen Eef en ik ieder vanaf een andere kant arriveerden, was manlief nog aan het werk; gek, maar het is een gewone werkdag geweest vandaag. Maar alles stond al klaar voor de dis. De kindertjes waren lief aan het spelen, ik vroeg Mariska nog hoe dat is, om ze niet naar school te kunnen laten gaan. Dat viel wel mee, vond zij, ze spelen ook graag buiten en gedragen zich netjes. Gelukkig maar. Er moest natuurlijk worden gespeeld, voorgelezen en geknuffeld met oma en opa. En dat deed ik graag. Vooral toen Guusje moe werd, vlak voor het eten en rond van al het snoep en lekkers dat ze al hadden gesnaaid, en op mijn schoot even wilde slapen. 

Het werd tijd voor het eten. Voor het menu: zie deze blog. Het was echt heerlijk allemaal. We konden nu ook even met Gideon bijpraten, want hij had pauze van zijn werk haha. Met een glaasje wijn erbij - Spätlese, niet verkeerd - werd het al gauw lollig. De tijd vloog om, Mariska bracht ons naar het station en met wat kleine strubbelingen waaronder een half uur vertraging stond ik om 2200 uur weer in mijn huis na een heerlijke dag.

Speedmars 6,3

 Na een hele tijd met de muziek bezig te zijn geweest wilde ik wel even op pad; het was droog ook. Maar deze keer leek het me leuk om eens te kijken wat ik kan halen in een uur lopen, zonder te hollen. Ik koos een pad iets noordelijk van Wijhe waarvoor ik wat verder zou moeten dan het gewone rondje. Meteen zette ik de pas erin. Ik hield dat precies 1.00 uur vol en had toen 6,3 km gelopen. Toen kwam ik overigens stomend en verhit thuis aan. Vond ik best een prestatie. 

Heb even kort contact gehad met Jan-Peter. Ik wilde hem laten weten dat ik nog steeds componeer. Kreeg een lief mailtje terug. 

Telefoon

Mijn vriendin in De Bilt is ook op de Oudemans thee overgestapt. Vandaag kon ik haar een kerstkadootje brengen in de vorm van een pakje van die thee. Ik trof haar bij een buurvrouw, en gaf het pakje af; dat werd zeer gewaardeerd. Verder had ik mijn kazen voor het kerstdiner al in de koelkast gedaan, en vervolgens ging ik lychees halen, altijd zalig bij ijs als toetje. Dick stuurde bij wijze van kerstgroet een paar bijzonder interessante e-pubs op, en die heb ik op mijn reader geladen. Eerst wilde ik overigens nog mijn huidige boek uitlezen. Dat heb ik gedaan maar het is geen boek om hier te recenseren, was niet echt de moeite waard. Hierna ga ik weer eens echte boeken lezen! zoals die van Dick. En ook hij vertelde dat hij op de Oudemans thee afgaat! Is dat even leuk. 

Veel puf had ik niet, want afgelopen nacht ben ik behoorlijk ziek geweest. Ik had iets verkeerds gegeten namelijk rode rijst. Of rode rijst in het algemeen verkeerd is, beweer ik niet, maar bij mij viel het helemaal verkeerd. Zodoende had ik maar weinig nachtrust gehad, en ik heb zelfs geaarzeld of ik wel naar Eef zou gaan. Ab was met Eef op stap, dus ik had de tijd aan mezelf en ik heb wat zitten werken aan mijn jongste vlam, de Wadloper en Meeuw. Begint al aardig vorm te krijgen trouwens. Daar kwamen de twee mannen. We hebben gezellig zitten kletsen, vooral over geschiedenis, de hobby van Ab. Daarna een eenvoudige maaltijd, nog meer kletsen en toen ging de telefoon. 

Markt

Een week voor Kerstmis loop ik over de markt in Zwolle. Het is stil, maar niet overdreven stil. De markt is nog een plek waar mensen zomaar kunnen lopen, zonder mondkapje, zonder dringende noodzaak. Het maakt het een soort vrijplaats. Toch is iedereen vooral heel braaf. Het kapje hoeft niet, maar velen dragen het wel. In elk geval hangt het onder de kin, voor als je toch nog één van de geopende winkels in zou gaan. Zoals de Douglas, waar je handgel kunt kopen (essentieel!) en parfummetjes en smeerseltjes voor in je haar. Of de Etos, waar je tandpasta en tandenstokers kunt kopen (essentieel!) en nagellak en kammetjes. Alle leuke winkels zijn dicht. Geen boeken, geen nieuwste mode, geen kadootjes, geen speelgoed. Ook wel eens goed, dat er niet zoveel geconsumeerd mag worden. Als je hoort dat ook 2020 weer afstevent op een recordwarmte - 11,7 graden gemiddeld over het jaar, net als recordjaar 2014 - dan mag dit alles wel eens op een lager pitje. Scheelt ook weer bij de afvalverwerking, waar het een maand later zou liggen. Behalve de kringloopspullen dan. Bij de bio kaasboer staat een lange rij, waar ik geduldig achteraan sluit.

Een diep triest verhaal

Karin Bloemen, die heb ik een keer mogen bewonderen toen het koor van zus en zwager - onder leiding van de nicht van Karin - een optreden verzorgde. Erg leuk was dat, erg professioneel voor zover je dat van een amateurgroep kunt zeggen. Maar de professionals erin waren top. Ik las dat Karin een verhaal over haar leven had geschreven als signaal naar anderen: een leven van misbruik en ellende. Dat boek heb ik vandaag gelezen en ik sta versteld over de kracht van dit meisje, dat ze was, en dat een uitweg heeft gevonden uit een jeugd die te bizar voor woorden is geweest. Ook begrijp ik waarom ze dit boek heeft geschreven. Het geeft zo goed aan hoe je op drift raakt, hulpeloos, als kind bij (stief-)ouders die het slecht met je voor hebben; hoe je sexueel alle ankers kunt verliezen en blijft denken dat het zo moet, tot je andere zelf je terugroept en steeds luider zegt dat het niet zo moet. Vele anderen hebben dit meegemaakt en niet te boven gekomen; Karin wel. Diepe bewondering hiervoor.

Thee bij de Pelikaan

Deze bijvoorbeeld:
De Biervoerder

Alles gaat dicht, behalve de essentiële zaken. Gelukkig is ook de Pelikaan in Zutphen essentieel. Ik had daar mijn thee besteld en ging die vandaag ophalen. Uiteraard was het stil, heel stil, behalve in het pand van de Pelikaan want daar stonden ze toch te zagen, timmeren en boren! De lockdown wordt bij velen gebruikt voor verbouwingen en zo ook daar. Mijn pakje lag klaar, ik kon het zo meenemen en vervolgens heb ik de tijd genomen om een paar mooie gevelstenen te bekijken die op veel plekken aan de muren hangen in Zutphen. 

Kerststollen brengen

Als bestuurslid heb je de verantwoordelijkheid om waardering te laten blijken voor mensen van de club die het afgelopen jaar zich hebben ingezet. De voorzitter had daarom tien kerststollen gekocht, en ik had de adressen van de mensen opgezocht en voor de kaartjes gezorgd. De helft ervan heb ik vandaag rond gebracht. Eén van de adressen lag tussen Olst en Deventer. Daar ben ik naar toe gaan lopen. Ik had er al rekening mee gehouden dat het buurtbusje niet rijdt. Die kant op was een aardig stuk dat ik nog niet had verkend. Zodra het kon, dook ik het bos in en heb vervolgens een wandeling van 2 uur gemaakt door behoorlijk wat groen. Onderweg miezerde het, maar het ging. Heen liep ik anders dan terug en zo kwam ik ook door het ecodorp in Olst, met al die in de grond geparkeerde ufo's. Zo dicht was ik er nog niet eerder langs geweest, en nu ken ik meteen de snelste weg naar het groen. 

ecowoning

De tweede ronde ging met de bus naar Den Nul. Als ik uitstapte en meteen mijn vrachtje afleverde, kon ik precies de bus terug weer halen. Zo gezegd zo gedaan. Toen ik bij de halte stond echter, maakte de chauffeur geen aanstalten om te stoppen! Hij zat luid mee te schallen met een muziekje. Gelukkig zag hij mij op het laatste nippertje en stopte toch. Zal je meemaken, dat je opnieuw een uur in de regen moet wachten! Hij was zelf wel een beetje geschrokken van zijn onoplettendheid. Maar ja, er zat helemaal niemand in de bus en hij verwachtte ook niemand. Het kwam dus goed, gelukkig.

Daarna ging de laatste ronde, nog net voor het donker zou worden. Op de fiets deze keer, naar het achterland van mijn dorp. Een kwartier heen, een kwartier terug, inmiddels was het wel donker geworden. en had ik het helemaal gehad. Thuis wachtten mij een heerlijk bord soep en de helft van een entrecote uit de droogkast van de slager in Ruurlo. Dat ging er uitstekend in, na zo'n dag buffelen.

Niet essentieel

We hebben vandaag te horen gekregen dat er vijf weken lang een harde lockdown zal komen, ingaande middernacht. Alles wat niet direct voor het overleven noodzakelijk is, zoals apotheken of postagentschappen, gaat dicht. Geen kappers, theaters, musea of kledingzaken. Ik wilde daarom nog even langs de niet essentiële spullen in de kringloopwinkel. Ik weet het, het is nergens voor nodig, maar een mens is ook maar een mens. Wat ik vond was een allerliefst theepotje-met-kop, dat ik wil gaan gebruiken voor de niet-Oudemans thee. De kant van de keuken is met veel rood, dus dit past daar prima bij. Als je het bovendeel optilt, blijkt het een mini theepotje te zijn, met daaronder die vrolijke beker. Mijn eerste niet-Oudemans heb ik er meteen uit gedronken. Oudemans thee ga ik binnenkort halen; dat kan nog wel. Hamsteren doe ik maar niet; de supermarkten blijven open. 

Perseïdenzwerm

Ook in Eefs kring was een verjaardag met een kruisje: zijn oudste kleinkind is vandaag tien jaar geworden. Maar geen bloemen, geen bezoek. We hadden een kaart gestuurd natuurlijk, en een lief filmpje terug gekregen. In de trein op weg naar zusterlief verzocht ik Eef om toch nog even te bellen. Tenslotte is het voor zo'n kind de dag zelf die het belangrijke moment markeert. Kleinkind vond het inderdaad leuk. 
Bij mijn zus hebben we een paar uur bijgepraat; het was al een hele tijd geleden dat ik daar fysiek aanwezig was. We lunchten wat, ze begeleidden ons naar de bushalte terug en we waren na in totaal vijf uur treinen weer terug op het honk, met een beetje katterig gevoel. Maar het eten was prima, en daarna heb ik een tijd zitten lezen. Dat boek kan terug naar de bieb. 

meteoren van internet

's Avonds laat was er een bijzonderheid te zien: de Perseïdenzwerm die elk jaar op 13 augustus zichtbaar is. We gingen de tuin in, zochten het donkerste hoekje om en hoopten. Er was lichte bewolking, maar het was toch helder genoeg: ik zag verschillende streepjes, heel veel zelfs, onmiskenbaar piepkleine vallende sterretjes. Wat geweldig dat ik dat heb kunnen zien.

Feest zonder feest

pleintje op de Walsrtraat

Zeven kruisjes heeft mijn zus vandaag achter haar naam mogen zetten. Maar een feest zat er niet in. Haar kinderen en kleinkinderen komen vandaag, en dan is meteen het aantal toegestane feestvarkens bereikt. Daarom heb ik voor morgen afgesproken. Dat geeft voor vandaag de ruimte om eens in Deventer te kijken. Ik had nog een ringetje dat ik wilde laten veranderen, en Eef wilde even naar de markt voor krenten voor in het brood. Het was druk maar niet overdreven druk. Bij de zilversmid was zowaar een toegankelijk toilet dus daar hebben we even gezeten. Daar was een allerliefst klein pleintje dat me sterk deed denken aan die gezellige binnenplaatsen in Oostenrijk. Wat heerlijk dat we die plaatsen hebben bezocht. Omdat de mensen niet buiten zitten, was het totaal verlaten. Dat droeg wel bij aan het Oost-Europese aspect van de plek. Wat boodschappen betreft ben ik helemaal geslaagd in Deventer. Bij een Indonesiër troffen we allemaal lekkers aan. Daar sloegen we ons avondeten voor vandaag in. Was heerlijk.

Heel kort werkloos

We hoorden vorige week dat P. werkloos was geworden. Vandaag hoorden we al dat hij een nieuwe baan heeft gevonden. En nog mooier, een tweede baan wordt hem ook voorgehouden, bij het concern waar hij vandaan komt, en daar mag hij ook op gesprek. Kortom het ziet er naar uit dat hij in het nieuwe jaar al direct onder de pannen is. Fijn! Eef kwam me dat vertellen toen hij vanuit Gouda (langs bij dochter) naar Wijhe kwam. Vervolgens hebben we wat gekookt en doorgepraat, en nog wat gebridged. 

Borduurwerk

 Het was vroeger een hobby van me: borduren. Grote rasters moest je uittellen om daarop de kleuren te plaatsen, zodanig dat je een bepaald plaatje tevoorschijn toverde. Meestal waren dat natuurplaatjes, vogeltjes of een huisje in het groen. Soms ook iets van een avonturenverhaal zoals een piratenschip. De laatste keer dat ik heb geborduurd, was in het jaar 2008. Toen werd Eef 60, en in dat jaar werkte hij als vrijwilliger bij een boer. Hij schepte de stal schoon, haalde de mest weg en hielp mee met het voeren van de beesten. Soms ook hielp hij een kalf halen. Daarom was mijn kadootje aan hem toen een borduurwerkje met een koe en vier kalveren. Wat een werk, daar was ik het volle jaar mee bezig. Daarna heb ik dat nooit meer gedaan. Nu gaan we een lockdown in, en de vraag is wat we zullen gaan doen, thuis. Wel dat wordt in elk geval niet borduren - die tijd heb ik gehad. Als ik zoiets zou doen, dan zou het zijn naar eigen ontwerp, creatief dus. 
Een ander borduurverhaal betreft wijlen mijn tante Ina. Zij was een vrouw alleen, haar hele leven, nadat oma was overleden. Zij had als winkeldochter haar moeder, mijn oma, tot oma's dood verzorgd. Naarmate ze ouder werd, kwam ik iets vaker langs. Iemand van 90 jaar, alleen op een flatje, niet in staat om naar buiten te gaan. Daarom bracht ik wel een sinaasappel, die ik dan uitperste. Of ik kwam met iets warms, of om een praatje over vroeger. Hoe ouder tante Ina werd, hoe argwanender (Dat leek op het gedrag van háár tante Plony, maar daarover later meer). Dan zat ik de oude foto albums te bekijken en vroeg over vroeger. Waarom ik dat wilde weten? zat ze dan. Eenvoudig, dat was omdat zij de enige was die nog over vroeger kon vertellen natuurlijk. Mijn eigen moeder was nog ouder, en niet meer aanspreekbaar. Maar helaas geloofde ze steeds sterker dat er wat meer achter stak. Op zekere dag kwam ik weer bij haar langs, met een net sinaasappels, maar er werd niet open gedaan. Ik kwam er niet in. Telefonisch kreeg ik geen contact.  De buren wisten ook niets. Later hoorde ik van andere buren dat ze die dag naar een hospice was gebracht, om haar laatste drie weken in te gaan. Weer een paar maanden later vertrouwde ík het niet meer en heb uitgezocht of ze nog leefde. Ze leefde niet meer. Zonder ook maar iemand op de hoogte te stellen, van de hele familie, was ze onder de grond verdwenen. Met het nodige uitzoekwerk kwam ik er achter wie haar executeurs waren. Die heb ik om uitleg gevraagd, en verteld dat ik afscheid had willen nemen. Zij, een vrouw en haar dochter die ze bij het hospice had ontmoet, hadden de boedel afgewikkeld, ongetwijfeld prima. Toen ik vroeg om een aandenken, ik hoopte op het fotoalbum, maakten ze een afspraak met me in Rotterdam en daar droegen ze mij een foeilelijk borduurmonster aan mij over. Zelfgemaakt door Ina, echt heel persoonlijk. Volgens mij hadden ze er lol in om dat te doen. Waarschijnlijk hadden ze de foto albums al weggemikt. Wat had ik die graag nog eens doorgekeken. Vooral ook omdat het verschil in uiterlijk van mijn moeder en de rest van de kinderen zo groot was. Op wie heb ik geleken? Maar helaas, dat ging niet.

Vergadering

Een dagje rondstrompelen, maar het gaat wel beter. Zodanig dat ik het aankon om de vergadering van vanavond bij te wonen en het verslag te doen. Voor de verandering was het bij Ans op de boerderij, en niet op video, hoewel twee bestuursleden in quarantaine waren. Die waren er daarom toch op de video bij, de rest kon genieten van de banketstaaf die ik had meegebracht. De vergadering verliep vlot. Ondanks de vele onderwerpen waren we op tijd klaar en ik had alles goed kunnen noteren. Aan het eind had ik zelfs wat minder last van mijn rug. Daarna fietsten we met drie dames in kolonne door de pikdonkere nacht. Daar in die buurt zijn geen lantaarnpalen. Als het een heldere nacht is, kun je er de sterren aan de hemel zien staan. 

Baak

 Ik had me voorgenomen om van Baak naar Zutphen te lopen. Gisteren lukte niet, maar vandaag was het heel redelijk weer dus gaan met die banaan. Mijn rug protesteerde nog heftig en ik kon moeilijk het ene been voor het andere krijgen, zo strak zat alles vast. De beste remedie is dan: wandelen. Dus nam ik mijn e-reader en de rugzak, hompelde op de fiets naar het station en de bus en kwam na een uur te Baak aan. Dat is een dorpje tussen niks en nergens, met een uitnodigend restaurantje bij de bushalte dat uiteraard gesloten was. Ik had de gpx op Komoot geladen, dat was voor het eerst, en ging de geplande route doen. Het eerste deel was niet veel bijzonders maar geleidelijk aan werd de lucht helderder, mijn benen kregen iets meer ruimte onder mijn ruggengraat en ik stapte door tot ik Wichmond herkende. Daar hebben wij ooit gelogeerd bij een man die kunstig met hout kon werken. Hij had een paar uitzonderlijk originele tafeltjes gemaakt, met in elkaar grijpende poten, heel apart. En 's avonds hadden we daar bij D'n Olde Kriet - het voormalige schooltje, nu café - spare ribs gegeten. De weg voerde mij langs D'n Olde Kriet, maar ook dit café was gesloten. Er was wel een bakkertje open, iets verderop, maar daar stond een rij dames met mondkapjes op buiten te wachten. Dat schoot niet op, dus ik zag af van iets lekkers daar. 

de melktap

Daarna werd de route mooier. De lunch deed ik bij een boerderij met een melktap; helaas was ook die tap leeg, anders had ik een bekertje verse boerenmelk bij mijn boterham gehad. De weg voerde verder langs kasteel Hackfort (?), verscholen tussen de bomen en uitermate privé. Tenslotte kon ik de uiterwaarden ten zuiden van Zutphen in, met uitzicht op een moderne lange brug maar ook op een volmaakt stille IJssel en wat watervogels. Via de Zuiderhaven kwam ik de stad binnen. Ik liep nog even door de binnenstad, want Zutphen is erg mooi. Zonder iets te kopen kwam ik bij het station, toch 17 km afgelegd. Mijn rug was nog maar nauwelijks verbeterd dus ik kroop in de trein, peddelde naar huis en ging lekker onderuit.

Rug

Het concert van zondag is niet meegevallen. Wel de mooie muziek, niet de stoelen. Ik loop strak en krom van de rugpijn en kan me haast niet bewegen. Een dagje lopen zit er ook al niet in, het miezert en is tegen het vriespunt, geen goede combinatie. Eef gaat weer eens vlees kopen; ik beweeg me langzaam naar de sportkamer en doe voorzichtig oefeningen. Doe wat klussen, zoals kleding repareren. Je hebt van die dagen.

Eindelijk weer een concert

 We mochten weer! Vanmiddag traden Vincent Kusters en Charlie Bo Meijering op in Den Dolder en wij mochten erbij zijn. De zaal op het Willem Arnszt terrein was mij onbekend; het bleek een tot expositie ruimte verbouwd gebouw te zijn. Daar exposeren een aantal kunstenaars, en een daarvan heeft geregeld dat het concert daar voor 30 toehoorders kon plaatsvinden. Vincent zingt buitengewoon mooi, heeft een prachtige dictie en timing en zeker het deel voor de pauze kon onze grote goedkeuring wegdragen. Omdat ze een andere volgorde brachten dan in het programmaboekje, werd er tussendoor helemaal niet geklapt. Wel zo rustig. Maar daarna volgde dan ook een welverdiend daverend applaus. 

Het tweede deel sprak mij minder aan. Milhaud, een lastig Engels lied dat we al bij het IVC hadden gehoord, en een Spaans lied, idem. Dat is persoonlijke voorkeur, het zegt niets over dit duo. Die deden het fantastisch en ook deze keer verdienden ze een dik applaus. Ons kent ons in dit wereldje dus ik heb nog even nagepraat met een paar bekenden. Daarna gingen we in het donker door het terrein weer naar de trein. 's Avonds nog wat nagepraat en een borreltje erop genomen.

Een bijzondere ontmoeting

Sint met zijn boek, van internet gehaald

Toen ik als amper 12-jarige in de eerste klas van de middelbare school zat, bleken daar vele tradities te leven. Zo werd van de eerste klas verwacht dat deze een musical zou uitvoeren, liefst met een klassiek onderwerp. De vijfde klas ging naar Rome en zo was er bij elke jaar gang wel iets. De zesde klassers zorgden traditiegetrouw voor een Sinterklaas, die in de eerste klas uit het grote rode boek las of ze wel brave kinderen waren geweest. En ja hoor, ook die 5e december kwam Sint in vol ornaat, zonder Piet, de klas in en zette zich op het katheder waar normaal gesproken de leraar zat. Die had natuurlijk eerbiedig plaats gemaakt. De Goedheiligman sloeg zijn boek open en sprak de eerste zinnen uit. Net was hij begonnen aan een kleine reprimande, toen de deur opnieuw open ging, en daar stapte binnen... een bisschop in vol ornaat, met mijter en staf in zijn rode jurk. Je begrijpt dat Sinterklaas verbluft opkeek, en de nieuwe Heiligman keek hem strak aan. Toen spreidde een stralende lach zich over het gezicht van Sinterklaas en hij riep uit: "Sint Maarten! wat een verrassing! Dat ik u nu hier tegen kom!" De andere Sint keek opgelucht en sprak: "Ik hoorde dat u hier was en wilde u even begroeten, ik hoop dat het niet ongelegen komt?" De twee Sinten omhelsden elkaar hartelijk en wisselden een paar korte zinnen uit, waarna Sint Maarten weer vertrok. Sinterklaas ging gewoon weer verder met zijn toespraakje tot ons. Wat hebben we gelachen, naderhand,om deze knappe improvisatie! De Sinterklaas in kwestie is later trouwens een bekend acteur geworden. 

Paddy de poeet - de arend

 Bijna heb ik het tweede boek van Patrick Leigh Fermor uit, Between the Woods and the Water. Het is een mooi verhaal, langzamer, persoonlijker en poëtischer dan zijn eerste boek. Hij is hier dan ook in Oost-Europa, in een sprookjesachtige omgeving waarbij hij geniet van de grootste privileges. Van gastheer naar gastvrouw gaat zijn reis, allemaal in de prachtigste onderkomens: paleizen, landhuizen. Geoutilleerd met auto's voor uitstapjes, personeel, vriendelijke zonen en andere jonge mensen, heeft Paddy de tijd van zijn leven. Bij één onderkomen, bij een graaf (ze zijn daar allemaal van adel) mag hij meteen aanschuiven voor een partijtje polo-op-de-fiets en blijft er vervolgens drie maanden, de hele zomer. In die tijd beleeft hij ook romances, hij krijgt veel te zien en te doen. Toch moet hij na die tijd bij de lotus-eters, zoals hij het noemt, weer op pad en de beschrijvingen die hij dan van de Hongaarse en vooral Roemeense natuur geeft, zijn ronduit poëtisch. Een pracht is zijn ontmoeting met een steenarend paartje. Eerst ziet hij van dichtbij de man, die zijn verenkleed aan het ordenen is. Daar mag hij 20 volle minuten getuige van zijn. De steenarend vliegt dan op, en krijgt gezelschap van zijn vrouw. Samen vliegen ze nog een poosje in het zicht van de jonge wandelaar. Een magisch uur.

Ooit liepen Eef en ik in het noorden van Spanje, net ten zuiden van de Picos en we waren verdwaald. Om me te oriënteren, zocht ik een heuvel op, daar boven zou het landschap beter zichtbaar zijn. In de verte hadden we al adelaars zien vliegen, zeker vijf paren. We klommen de heuvel op. Net op het moment dat ik mijn hoofd boven de top uitstak, stegen twee adelaars van de andere kant van de heuvel op, precies op die plek. De voorste adelaar was op niet meer dan 2 meter afstand van mijn gezicht en wij keken elkaar recht in de ogen. De adelaar toonde geen enkel teken van spanning, hij was en bleef de koning daar; zijn maat daarachter vloog eveneens zonder reactie door. Ik had een fotocameraatje in de hand en het lukte me om te blijven kijken en tegelijk een korte opname van deze ontmoeting te maken. Maar ook zonder was dit moment me altijd bijgebleven. Ik ben blij dat ik ben blijven kijken met mijn eigen ogen, en niet door de camera. Ik zie nog die rechte streep van zijn wenkbrauwen voor me, streng en onaangedaan. Beide vogels vlogen op de stijgwind van de helling op, en verdwenen in het hoge blauw.

Op bezoek bij kleine Joris

Joris bij oma op schoot

Een poosje geleden maakten we een afspraak om weer eens bij de kleine Joris te komen kijken, en bij zijn papa en mama, en vandaag is dat gebeurd. We reisden met de snelbus naar Papendrecht - er zat bijna niemand in maar hij rijdt. Daar was het een kwartiertje lopen door een druilerig stadsbeeld tot we van harte welkom werden geheten door P. en J. Met zo'n kleintje op schoot heb je altijd wel iets te babbelen. Of een liedje te zingen. Toen het hapjestijd was, ging ik op de grond zitten en heb Joris een geprakte avocado gevoerd. Het ging er graag en goed in, hij heeft een klein mondje maar kan er geweldig mee eten. Ook opa heeft flink gehaffeld met zijn kleinzoon, de eerste en nog steeds enige met zijn Y chromosoom zoals hij ons niet aflaat te vertellen. Dat bracht het gesprek op het grote familieboek. Dat blijkt nu in beheer te zijn bij P. Elk jaar wordt er iets in geschreven over wat zijn generatie heeft meegemaakt. Eef als huidige patriarch schreef er ook weer iets in. Leuk om zo'n traditie in de praktijk gestalte te zien krijgen.  Na een laatste uitwisseling van familienieuwtjes werd het tijd om weer op te stappen en Eef en ik gingen elk ons weegs, dwz. hij reed mee tot Utrecht, ik ging door naar Zwolle. Een heel gezellig dagje.

Verjus

Vóór het persen

In een krantenartikel ergens in de zomer stond een recept voor verjus. Dat is het sap van geperste, onrijpe druiven en volgens het verhaal buitengewoon lekker als zuurtje over bijvoorbeeld de oester, of in een salade. Nu wil het geval dat mijn buren een grote druivenrank hebben staan, voornamelijk om schaduw te geven aan hun volière. Van die rank sproten een aantal takken over naar mijn kant. Tot mijn genoegen kwamen daar flink wat trossen druiven aan. Omdat op die plek een smal, donker stukje tuin is, zullen die trossen nooit rijpe druiven opleveren. Met toestemming van de buren heb ik daarom die trossen aan het eind van de zomer afgeknipt, de druiven eraf gehaald, gewassen en ingevroren. Het was vandaag een mooi moment om eindelijk eens aan de verjus te beginnen. Dus had ik ze uit de vriezer gehaald en ontdooid. Daarna gingen ze in een bak, waarin ik ze met een vork prakte om het sap eruit te krijgen. Dat lukte prima. De laatste sappen haalde ik eruit met de staafmixer; dat sap liet ik in een kopje uitzakken. Het eerste, helderste sap, heb ik geproefd en het heeft een lichte, friszure smaak. Het is zachter dan citroen, maar duidelijk zuur. Met een lik honing heb ik het opgewarmd en opgedronken: heerlijk. De rest zit in de vriezer, voor later in de salade. Of over de oesters natuurlijk.

Na het persen

Groundhog day!

Zo ziet een groundhog
er uit, soort marmot.

Op 2 februari is het Groundhog day! in Amerika. Die marmot is volgens de niet heel erg oude tradities daar in staat, om te voorspellen hoe het weer daarna zal worden. Wij hebben hier ons eigen festival per 1 december. Want het is Mondkapjesdag! op deze 1 december is die wettelijke verplichting ingegaan en ze geldt in alle publieke ruimtes. Het is en blijft een merkwaardige constatering dat de wet ons een verplichting oplegt waarvan de deskundigen bij herhaling hebben gesteld dat die nergens toe leidt. Althans niet tot het verminderen van het risico op besmetting of ziekte. Wel zal het bij een aantal mensen angsten wegnemen of verminderen. En dat er veel relatief jonge mensen angstig zijn, is wel duidelijk. Dit terwijl de conclusie van het CBS is dat de sterfgevallen voor 90% bij 70+ers voorvallen, en dan ook nog eens vooral bij 80- en 90+ers. Ik gun ook die leeftijdsgroep heerlijke jaren. Toch heb ik steeds vaker twijfels of het lamleggen, kortwieken en immobiliseren van mensen van onder die leeftijden en dan vooral de werkenden, zal opwegen tegen de gezondheidswinst die het beleid van de regering moet opleveren. Vooralsnog is het aantal zelfmoorden de eerste helft van dit jaar niet hoger dan in 2019. Of dat in 2021 zo blijft, is de vraag, met de naderende golf faillissementen. Bepaalde ziektes komen niet meer boven, terwijl ze behandeld zouden kunnen worden; het is allemaal corona wat de klok slaat. Steeds meer 60+ers overlijden trouwens aan de toenemende hitte op aarde; en de opwarming lijkt wel vergeten te worden. Ik snap het niet meer. Ik hoop, de groundhog wel.

Jongste plannen

Vandaag eens uitgebreid geappt met mijn jongste zoon. Had hem al een poosje niet gesproken, en dat heb ik nu ingehaald. Hij is vorm aan het geven aan de nieuwe fase in zijn leven. Zo te horen heeft hij al een belangrijke randvoorwaarde voor elkaar. Ben benieuwd naar het verdere verloop.

Contact opgenomen met de insectendame van de afdeling hier en een afspraak gemaakt om te gaan inventariseren. Voorlopig zijn er weinig waarnemingen te doen maar wie weet, is er in het bos nog wat gaande.

Geen concert, toch concert

Vandaag zou ik naar Den Bosch gaan voor een concert met Peter Gijsbertsen in het kader van het IVC, maar helaas ging ook dit concert niet door. Gelukkig had ik hem bericht dat ik me op het concert verheugde zodat hij meteen aangaf dat dat hem niet zou worden. Toen heb ik hem maar gevraagd of ook hij eens naar wat liederen wil kijken, uiteraard de tenorstukken. En dat wilde hij wel maar, zei hij, ik ben erg kritisch. Dat lijkt me alleen maar goed; dus heb ik hem vier stukken opgestuurd. Ben heel benieuwd naar zijn reactie. Hij is natuurlijk niet zo maar een zanger, maar de top momenteel. Zijn oordeel doet er dus bijzonder toe. Ik verwacht er niets van - maar hopen doe ik des te meer. 
Omdat ik dus vandaag niets op het programma had staan, werd het een latertje, met langdurig ontbijt en gebabbel over vroeger en over alles wat Eef en mij bindt. Daarna heb ik de schoenen maar weer aangetrokken om in een stralend zonnetje naar het station te lopen. Eef liep mee, en ging vervolgens naar Soest Zuid voor een wandeling. Ik las mijn boek uit en kwam nog met licht thuis. Even de fazantenbes geoogst, en een link nageluisterd die Martijn had opgestuurd, een concert van twee Nederlandse jongens die pianostukken van Schubert en Brahms lieten horen. De Drei Klavierstücke van Schubert kende ik nog niet, bijna op zijn sterfbed geschreven; Brahms werd heel gevoelig gespeeld. Die jongens gaan deze zomer op tournee naar Indonesië. Zij wel. 

Toch nog vergeten

Ging ik speciaal naar De Bilt om weer eens bij de kringloopwinkel te kijken, vergeet ik dat straal. In plaats daarvan heb ik wat noten ingekocht, een verjaardagskaart uitgezocht, wat metalen ringetjes gekocht, kortom een lijstje afgewerkt waar ik de kringloop niet op had gezet. Ik was op zoek naar een nieuwe (oude) trui, maar dat moet er dus een andere keer van komen. 

Ik had gewoon zin om weer eens achter in het bos te lopen en zo geschiedde. Uiteindelijk werd dat nog een wandeling van drie uur! en ik had óók vergeten om die wandeling op te nemen op Komoot. Het moet niet gekker worden.

Boekje

van internet 

Ik vond een boekje ergens bij een bibliotheek huisje, zo eentje waar mensen hun overtollige boeken in zetten. De titel maakte me nieuwsgierig, ik las de achterflap en besloot het mee te nemen en te lezen. Het bleek een alleszins onderhoudende sociale thriller te zijn van een Belgische schrijver, over de relaties binnen het Opus Dei en een adellijke dame die tot haar later verdriet met een roturier getrouwd was, dat is een gewone burger. Wel de PG ofwel procureur generaal, geen min mannetje dus. De verwikkelingen van dit echtpaar met een huwelijk dat de uiterste houdbaarheidsdatum al lang was gepasseerd, zekere chantabele handelingen van hem, idiote ambitie van haar om haar zonen alsnog te laten adelen, en de 'heilige schaamteloosheid' van de leden van het Opus Dei worden in dat boek neergezet op een manier dat je het lezen niet kunt laten, geloofwaardig terwijl de vraagtekens je de rug op kruipen. Van deze schrijver, Jef Geeraerts, ga ik zeker nog wat meer lezen. Hij heeft politieke wetenschappen gestudeerd, heeft jaren in de Congo doorgebracht en was de eerste thrillerschrijver uit België die internationaal doorbrak. Tot mijn verbazing kost dit boek bijna 50 euro als je het nieuw wilt kopen.

Verregend Sonsbeek

 Er stond een wandeling op het programma, we zouden elkaar ontmoeten in Arnhem maar Eef kwam al eerder met zijn gevulde rugzak en daarom gingen we vanochtend samen op pad. Het was mistig, maar het weerbericht was niet slecht. Helaas regende het toen we in Arnhem aankwamen, niet hard maar wel gestaag. We waagden het erop. Park Sonsbeek is vlakbij het station, en het is erg mooi. Met de plu's op liepen we door de lanen en zagen tot mijn verbazing een openluchttheater, een zogeheten steile tuin, een stadsvilla en een hertenpark, allemaal in dat park en dan was er ook nog bos en weiland. Een molen is er ook, die draait, en de molenbeek loopt vanaf een fraaie waterval erlangs. Dat was dus toch geen verspilde ochtend. Op een redelijk droog plekje onder de bomen aten we een boterham, maar toen vonden we het allebei welletjes en gingen ons weegs. 

's Middags heb ik contact opgenomen met een zeer goede tenor, die bereid blijkt te zijn om naar mijn werk te kijken. Maar, zei hij, ik ben erg kritisch, dus als het me niet bevalt zeg ik het ook. Dat lijkt mij alleen maar goed. Dus ben ik daarna aan de gang gegaan met uitzoeken wat voor hem geschikt is, en of het echt goed genoteerd is. Verder nog een telefoontje met Douwe, en wat epjes met Martijn.

Zieke hond

Vandaag ging ik voor-vergaderen bij Elly, even alle stukken voorbereiden. Het moest bij haar, want haar hond had een tia gehad. Het arme beest zat in zijn mand maar wilde er steeds uit, rusteloos. Het dier kon zijn evenwicht niet meer bewaren en draaide een beetje met zijn ogen. Ook had ie de mand ondergeplast. Het leven van een hondenbezitter gaat niet over rozen. Later hoorde ik dat de dierenarts goede hoop op herstel had. Het beest is al 13,5 jaar oud, voorwaar een hele leeftijd voor een hond. Het is een heel lief dier, en het heeft goede bazinnen. 
De vergadering verliep vlot, Elly en ik kunnen het goed vinden en begrijpen elkaar wel op administratief gebied. We hadden het nog even over plannen voor de toekomst hier in het dorp, en wat dat voor de natuur kan betekenen. Ach, als ik het nieuws volg kunnen we weinig anders dan kaalslag verwachten de komende decennia. Maar in het klein kunnen we toch nog wel wat uitrichten ten gunste van de natuur, en in elk geval ervan genieten zolang het kan. Het was stralend weer, dus ik heb nog een stukje gefietst.

's Avonds epte Mariska me een aquarel door die ze voor mij heeft gemaakt; ze heeft echt talent.

Je kunt ook te ver lopen

 Ik heb het boek van Ffyona Campbell bijna uit: Te Voet door Afrika. Het leek mij je reinste avonturen roman te moeten worden, heel Afrika door, wow! maar dat viel tegen. Ffyona heeft gewoon een baan. Zij is gesponsord door verschillende bedrijven en loopt om in het Guinness book of Records te komen, en dat doet ze door te werken voor deze bedrijven. Haar werk is het lopen. Als je je dat realiseert, is het onbegrijpelijk dat ze deze tocht heeft gedaan. Technisch gezien heeft ze het voorbereid, met een heel team. Ze loopt met auto's achter zich aan en voor zich uit, vol met spullen die ze nodig heeft voor zo'n tocht. Maar sociaal gezien heeft ze helemaal niets voorbereid. Eigenlijk is het volstrekt onverantwoord wat ze doet. Het hele verhaal bestaat uit beschrijvingen van wegen, buikloop en menstruatieklachten. En drank, heel veel drank. Pijn in de benen en heupen, dat ook. Ze loopt dan ook de onwaarschijnlijke snelheid van 8 km per uur, 40 tot 48 km per dag; heel knap. Die snelheid haal ik net als ik probeer te rennen. En dan maximaal 5 minuten. Het team waar ze mee begint, zit vol kinnesinne en onbegrip. Eigenlijk is het tot Lusaka een treurig relaas. Daarna krijgt ze een ander team, waar het iets beter mee botert.

Ondertussen is het in Afrika geen makkie. Ze wordt met haar team overvallen door wolken tsetse vliegen en agressieve bijen, solitaire leeuwen sluipen rond het kamp en in sommige dorpen is de bevolking ronduit vijandig. Het lijkt alsof dat allemaal als een verrassing komt. Ze had makkelijk het leven kunnen laten, op zeker moment staat er al een mes op haar keel. Toch lijkt het geen moment op een spannend avonturenboek. Het komt eerder over als een idioot plan, dat voor de commercie wordt doorgezet. Ze heeft tijd noch inzicht om commentaar te geven op de landen en volken die ze ontmoet. Het is geen ecologische boodschap die ze uitdraagt. Voor haarzelf moet het een geweldige ervaring zijn geweest maar het voelt niet aan als iets dat ze deelt. Momenteel schijnt ze vooral boeken te schrijven, laatst over de 'Hunter and gatherer way' maar zij lijkt mij niet de persoon die dat in huis heeft, met alle spullen uit de supermarkt die ze op reis meenam. Ze heeft het wel gehaald, en dat is zonder meer een prestatie.

Om af te leiden las ik een ander boek. Ik nam een kort gevalletje: Het Behouden Huis van Willem Frederik Hermans. Mijn boekkeuze deze week is niet echt gelukkig, want dat boek is de beschrijving van je reinste surrealistische nachtmerrie van een soldaat. Het gaat in feite over een nachtmerrie (de oorlog) waarin een mooie droom (het behouden huis) verandert in alweer een nachtmerrie (moord, doodslag en het huis in puin). Boek uit. Ik hield het verder voor gezien. 

Thracisch I

'Een gekromd zeepaard, verbonden
met vier snaren: de Lier'

Vandaag heb ik het bouwwerk van Thracisch I afgekregen. De afwerking is nog niet compleet, maar dit gaat het wel ongeveer worden. Nu mag het stuk een poosje rusten, daarna zal ik het nog eens doorluisteren en de puntjes op de i zetten. Ik vraag me af of dit stuk nog wel klassiek mag heten. Pop is het absoluut niet, maar het heeft wel iets eenvoudigs dat daaraan doet denken. Misschien zit dat hem in een paar overgangen. Precies de reden waarom ik het nu zal laten rusten. Ik ben wel tevreden: de tekst wordt goed gevolgd, dat vind ik het belangrijkste van zo'n lied. Het wordt mijn nummer 32 op de lijst van uitvoerbaar werk. Hierbij een foto van een lier, waar dit lied over handelt, van internet gehaald.

Zo'n dag vliegt om

Je leest wat, je loopt een rondje, je zit wat achter de vleugel. Ook luisterde ik naar een podcast over Harry Bannink, in de herinnering van Thomas Oliemans. Deze opera zanger, de zoon van bridge vrienden, woonde vroeger in de buurt van Harry en kwam daar over de vloer. Dat geeft een hoop leuke anekdotes over zijn liedjes, die Oliemans nu ook brengt. Bannink heeft 3000 liedjes geschreven, vertelde hij, tegen Schubert 700. Maar Schubert was een stuk jonger, en heeft daarnaast nog veel en veel meer instrumentale muziek geschreven. Toch was het een verrassing om te horen dat er zoveel Bannink liedjes zijn; daar kan nog niet een fractie van ontsloten zijn. En wie van mijn leeftijd herinnert zich niet de ijzersterke nummers uit Ja zuster Nee zuster, uit Het Schaap met de Vijf Poten, uit Farce Majeure en ga zo maar door. Frans Halsema zong hem, Annie Schmidt liet haar musicals door hem schrijven. Ik zat te mijmeren over die leuke tijden, waarin satire nog intelligent en scherp was maar niet grof, en waarin velen aan slim cabaret deden. Ja dan vliegt de dag om.

Van Terborg naar Doetinchem

uitkijkpost aan de bosrand

Van Terborg had ik nog nooit gehoord, maar het heeft een station. Reden om er vandaag heen te gaan en een wandeling te maken. Het blijkt in de buurt van Doetinchem te liggen. Ten noorden van Terborg zag het er groen uit op de kaart, dus daar ging het heen. Het eerste stuk was eerlijk gezegd een tegenvaller: veel asfalt, weinig fraais. Maar eenmaal voorbij de Bielheimerbeek was de bebouwing verdwenen en begon een mooi groen stuk. Met Komoot in de hand liep ik over de kleinst mogelijke paden met mijn Eef. Al struinend door een lieflijk loofbos stuitten wij plotseling op Pater Portier, een imposante man met een halflange, horizontaal afgesneden baard in prachtig grijzend zwart. In zijn monnikspij der Franciscanen zag hij er bepaald werelds uit, eerder een Pater Uitsmijter eigenlijk. Wij bleken ons wederrechtelijk op het terrein van de Abdij van St. Willebrordus te bevinden. We dachten ook al, het lijkt hier wel een klooster, en dat was dus ook zo. Maar modern genoeg hoor. Er waren landerijen omheen die zo te zien professioneel worden bewerkt door de heren. Helaas konden we niet blijven kijken, we moesten van de binnenplaats af. Omgelopen was het even zoeken maar ik kon het bos weer in en we liepen verder. Het terrein was van Kasteel Slangenberg, waar we nog even langs kwamen. Toen hadden we genoeg kilometers in de benen en ik zocht de snelste weg naar Doetinchem, maar wel de groenste.

Veel terrein hier staat normaal gesproken onder water.
Nu stond het vaak droog, maar hier was nog wat.

Die liep over alweer een privé terrein, maar voor ons wandelaars werd een uitzondering gemaakt zodat we tussen de weilanden door en via een laatste bosgebied vrijwel op het station Doetinchem uitkwamen. Het werd al donker, want dat gaat hard in deze dagen, maar we waren ruim op tijd thuis om een goede maaltijd te verzorgen. 

Pakjespret

Het is jammer dat Sinterklaasavond in mijn kringetje niet wordt gevierd; ik vind het het leukste feest van het jaar. Dat komt door het plagen, dat je dan kunt doen. Surprises maken, gedichten, en het hele jaar door anekdotes verzamelen om daar op 5 december eens goed over te lachen, dat is leuk. Maar helaas, ik krijg er de handen niet voor op elkaar. Niet getreurd, ik doe er toch aan wat ik kan. Zo heb ik alvast een pakje gemaakt voor één van de vele jonge mensen in onze omgeving, ik zeg nog even niet wie, omdat ik een wel heel toepasselijk kadootje had gevonden, iets wat goed te pas komt. Natuurlijk vloeit dan de dichtader, een fraai lang gedicht deze keer met veel toespelingen. Maandag doe ik het op de post, omdat ik niet weet wanneer de ontvang(st)er pakjesavond heeft ingepland. Het moet niet te laat komen! En nu hoop ik stiekem dat de betreffende persoon snapt van wie dit komt, en me erover appt. Ik wil graag weten hoe het kadootje en gedicht vallen...

Geen Elfstedentocht!

Geen Elfstedentocht dit jaar! dat was de kop van de krant van vandaag. De Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden heeft dit in haar wijsheid besloten. Wel verdikkie! Weten zij meer dan u en ik? Zouden ze soms denken dat het ook deze winter weer niet voldoende zal vriezen? Klimaatverandering? Welnee! het komt door corona. Want anders zouden we massaal de ijzers kunnen onderbinden. Of niet soms. Geen enkele verwijzing naar het opwarmen van de aarde. Ik moet dan denken aan het meertje van de Biltse IJsclub. Al jaren ligt dat meertje nat en wel te wachten op die éne keer... maar het komt er niet van. Lang geleden hoorde je dan vanuit de verte de klanken van oude nummers van de Beatles, en andere muziek waar je lekker op kon slierten over het ijs. Het gekras van de ijzers, het gemurmel van de mensen weerkaatst door het ijs, het donkere bos eromheen, het kunstlicht van de lampen hoog boven de hoofden... dat zal dus ook dit jaar niet gebeuren. Niet in Friesland en niet ergens anders in het land. Door corona hoor. Opwarming van het klimaat is pas volgend jaar weer aan de orde. 

Hulshorst

De beek

Met de trein van 9 uur vertrokken we naar Harderwijk voor de aansluiting op de Zwarte Boer. Ook dicht natuurlijk, dus er zat geen kop chocolademelk voor me in. Jammer, maar de wandeling was er niet minder mooi om. De Hierdensebeek is een prachtstuk. Ik dacht altijd dat het Leuvenumsebeek heette maar op Komoot stond deze andere naam. Op het bankje aan de beek onder de beukenbomen aten we ons prandium boterhammetje en zagen nog andere wandelaars passeren. Dat is duidelijk toegenomen; het wandelen is een heerlijke bezigheid die gewoon nog kan, en dus zijn er mensen die dat ontdekken. De zon scheen in een wolkeloze hemel, de temperatuur was ca. 15 graden, kortom buitengewoon aangenaam weer om buiten te zijn. 
Via de beide Hulshorsterzanden kwamen we op het heidegedeelte met de zitplank. Die was doorgebogen na zoveel jaar, maar nog altijd stevig genoeg om te zitten. Terwijl we daar van de heide genoten, kwam een kudde schapen aan. De herder stapte op ons af, en we maakten een praatje. Hij vertelde ons over het heideschaap, wat het eet, wanneer het herkauwt, hoe het heidehaantje veel minder een plaag kan zijn, en wat de eigenaardigheden van zijn twee Border Collies zijn. Het bleek zijn laatste dag als herder te zijn, vanaf morgen zit hij 'between jobs' zoals dat eufemistisch heet. Hij kon geen betere afscheidsdag hebben getroffen. Wij liepen verder naar Nunspeet, zonder bijzonderheden en gingen vervolgens elk ons weegs.

Online

 De vier boeken van de bieb waren al weer uit. Ik wilde ze terugbrengen, maar nee: alles was gesloten. Een dame op de fiets kwam ook net aanrijden voor hetzelfde en vond de deur gesloten. We hadden het even over deze verwarrende tijd. Online had ik een cartoon gezien waarop alle menselijke activiteiten die je zo kunt bedenken werden verbeeld in deze tijd. Allemaal hetzelfde plaatje van een silhouet achter een pc. Online werk, online school, online relatie, online koken, bah, om treurig van te worden. Het was verder vandaag ook geen dag om er op uit te gaan. En ik had even genoeg gelezen. Daarom ben ik maar de keuken in gedoken. Daar kreeg ik nog een appje uit Spanje: Teresa wordt 'tia abuela'. Ze was er verguld mee. Haar moeder van 86 is nu ook online gegaan. Die geniet van alle muziek en theater op het web.

Autogram

 Een vlaag van inspiratie woei deze week door Wijhe. Eerder had ik al zitten werken aan 'Thracisch I', een gedicht dat flink opschoot richting Lied maar bij het eind haperde het en moest ik het weg leggen, zoals zo vaak gebeurt, in afwachting van ideeën. Daarom had ik het volgende gedicht ter hand genomen en wel 'Autogram', net als het vorige van de hand van Ida Gerhardt. Het gedicht trof mij door de ingekeerde, persoonlijke behandeling van het thema. Gerhardt spreekt tegen haar eigen handtekening, en bedenkt hoe dit personage in haar leven tot stand is gekomen. Dan keert ze terug naar de handeling waarom ze aan die handtekening denkt: er moet iets worden getekend. Dat gaat niet zonder angst of beven. Iets zal definitief worden, waarvan de consequenties nog niet allemaal kunnen worden overzien. Even zoekt ze steun bij haar Herder, wil ze hopen dat haar motieven om deze verplichting aan te gaan zuiver zijn; maar dan recht ze de rug, ademt eens diep, en tekent. Dit alles in een paar regels op ingenieus rijm.

AUTOGRAM 

Handtekening,
ik zet u neer:
weerhaak en kerf,
penkras en nerf.
Code van eer.

In tegenweer
- zwaard tegen zwaard,
aard tegen aard -
werd gij gewet.

Doorgrond mij Heer,
als ik signeer.

Ik heb gezet.

Op internet vond ik een afbeelding van haar handtekening.

Duvelsbosje

Ja, het moest vandaar weer: erop uit. Deze keer maar eens zonder de trein en dat beperkt de mogelijkheden hier wel. Daarom bedacht ik dat we maar een stukje moesten fietsen tot aan het begin van een aardig stuk, en daar een rondje draaien. Dat werd een lemniscaatje, ook goed hoor. Het begin was bij het waterwingebiedje achter Boerhaar, waar een groep enthousiastelingen het patrijs probeert terug te krijgen. Van daar uit is een beetje groen met bomen en dat leidt via een groepje perenbomen naar de boerenerven daarachter. Hier en daar is het gras vermengd met kruidjes, maar veelal toch zie je egale massa's gras. Maar overal zijn dan weer schone slootjes. Het is niet voor niets een verlaten gebied. Toeristen hebben hier niets te zoeken. Maar met behulp van Komoot vind je toch altijd weer paden en paadjes die de moeite waard zijn. Zo bracht ik Eef bij het Berend-Jan Hunnemanpad, voorwaar een weidse naam voor een graspad dat door het laatste stukje bos voor Broekland liep. Maar o verrassing: dat was wel het pad dat door het Duvelsbosje liep, waar een nazaat van de heilige eik van de Wesenberg nog altijd staat. Kent u dat verhaal? Nee? dan vertel ik het. (Bron: Tradities in Overijssel)

Op het landgoed Wesenberg werkte een mooi, lief dienstmeisje en een sterke, maar minder lieve knecht. De knecht werd verliefd op het dienstmeisje en vroeg of ze met hem wilde trouwen. Hij vroeg het niet een keer, maar wel tien keer en telkens wees ze hem af. Op een avond kwam ze na de biecht terug uit Wijhe en sprong de knecht ineens tevoorschijn. Of ze zijn vrouw wilde worden. 'Nee', zei ze. De knecht raakte buiten zichzelf van woede en vermoordde haar. De volgende dag kreeg hij bezoek van de pastoor van Wijhe: ‘Waarom heb jij dat lieve dienstmeisje vermoord?’ De knecht reageerde weer een beetje vreemd. Hij trok een eikenhouten spaak uit een wagenwiel, stak de spaak in de grond en zei: ‘Dit dode hout gaat leven en krijgt blad, als ik schuldig zou zijn.’ Het wonder gebeurde. De spaak begon te leven en binnen de kortste keren stond de knecht onder een stevige eik, vol in het blad. Er zat niets anders voor hem op dan te bekennen. En de knecht werd opgehangen.

Iedereen wilde de wonderlijke eik met eigen ogen zien. Al gauw werd er naast de heilige eik een kapelletje gebouwd en begonnen er jaarlijks heel veel pelgrims naar landgoed Wesenberg te komen. Tot groot ongenoegen van de protestante predikanten die na de Reformatie in de 16e eeuw veel macht kregen in Salland. Het uitoefenen van het rooms-katholieke geloof werd zelfs officieel verboden. De predikanten wilden dat er snel een einde zou komen aan de bijgelovige bezoeken van katholieke bedevaartgangers aan de heilige eik. In hun ogen was het afgoderij. De eerste klacht die in de archieven terug te vinden is, dateert van 1635 en de laatste van 1654. Die laatste klacht bij de Staten van Overijssel heeft er toe geleid dat de wonderboom werd omgehakt en het kapelletje afgebroken.

De predikanten wilden dan wel dat het ‘tot op den gront moge wtgeroeyt werden’, maar met het verdwijnen van eik en kapel bleef de grond waarop deze hadden gestaan nog even mysterieus als tevoren. Misschien nog wel meer. Van een heilige plaats waar pelgrims op af kwamen werd het een spookplek die je beter kon vermijden. Daar waar ooit de heilige eik en kapel stonden bevindt zich nu een bosje dat 'het duuvelsbosje' genoemd wordt. De geest van de knecht die het dienstmeisje vermoordde, dwaalt er nog rond. Vooral tijdens stormachtige herfstnachten is hij heel onrustig en laat hij een huiveringwekkend gehuil horen. Een flinke landarbeider uit de buurt 'die veur de duvel nog niet bang was' is een keer ’s nachts het bosje ingegaan om de geest het zwijgen op te leggen. Maar nadat hij terugkwam heeft hij zelf nooit meer kunnen praten. 

De nazaat van de heilige eik

Een provincie vol bijzondere verhalen! 

Mutsig dagje met chic einde

 Wat doe je op een dag dat je niet wilt wandelen. Dat werd dus shoppen, uiteindelijk was het me gisteren niet gelukt om te vinden wat ik zocht. Dus was het op naar Zutphen. Helaas alleen ging dat niet door: werkzaamheden, alle aansluitingen waren veranderd. Om niet te lang hoeven te wachten werd het dus Deventer, en dat is ook een alleraardigste stad. We kriskrosten zo'n beetje door het stratenplan en ik keek mijn ogen uit bij alle winkeltjes. Heel veel koffie- en theewinkels, veel snuisterijen, er was ook markt, en uiteraard eindeloze hoeveelheden kledingzaken waar ik vond wat ik zocht. Ook had ik een vaag plan om een vogelbadje in de tuin neer te zetten, en laat nou ook zo'n vogelbadje mij aankijken 'Koop mij!' Dat staat dus nu in de tuin.

Met een lachende snuit legt Michael uit

Ook deze avond gingen we uit. Dit was míjn voorstel, een dubbel bill opera gestreamd door Opera Zuid met daarin mijn favoriet Michael Wilmering. Eerst was er een monoloog van Poulenc, La Voix Humaine, heel knap gespeeld door Talar Dekrmanjian, een lange litanie van een vrouw wier relatie door de man is uitgemaakt, met een fantastische tekst van Jean Cocteau. Daarna L'Heure Espagnole waarin de vrouw van de horlogemaker hunkert naar een minnaar. Die komt, maar is alleen met zichzelf en zijn gedichten bezig. Een deftige meneer van de gemeente wil ook wel, maar helaas: de hete bliksem Concepción gaat met de potente pakketbezorger aan de haal. De laatste gespeeld door Michael. Dat was lachen, en genieten van de mooie muziek van Ravel.

Het was bijna net zo leuk als echt in het theater zitten. Wanneer zal dat weer kunnen?

Een ontmoeting aan het Zwolse spoor / moderne muziek

 Eef kwam met het plan om vanavond maar eens uit te gaan, met alle toeters en bellen, alleen dan in eigen huis. Daarom snelde ik naar de markt, want de kaas was op en ik wilde ook de superboter hebben. Het is niet zo'n grote markt, en ik was blijkbaar laat, want een flink aantal kramen waren al aan het inpakken. Mijn kleine boterkraampje nog niet, gelukkig. Na de aankoop, ook van kaas daar, liep ik wat rond op zoek naar spulletjes, maar die kon ik niet vinden. Naar de trein dan maar. Eef zou aankomen, en ik wilde even melden dat ik niet mee ging wandelen, want ik was gisteren al naar Borculo gegaan en had vanochtend eerst gefitnesst. Hij kwam op tijd aan om mij wat zware spullen te overhandigen zodat hij die niet de hele wandeling hoefde mee te sjouwen. Ik ging thuis even achter de vleugel zitten. 

's Avonds hebben we een avondje uit in eigen huis georganiseerd. Op verzoek van Eef was het programma als volgt:

• A. Schönberg, Vioolconcert 1 door Hilary Hahn
• A. Schönberg, Strijkkwartet nr. 2

pauze met glaasje wijn en kaas, en daarna op mijn verzoek

• P. Longworth, The Night Fisher
• O. Golijov, Mariel voor cello en marimba, en daarna weer op verzoek Eef
• I. Stravinsky, Le Sacre du Printemps

Nou, toen had ik het wel gehad!

Contemporaine muziek

 Ooit van Vyacheslav Artyomov gehoord? Nou, ik ook niet. Toch is dit in eigen kringen een gerespecteerde componist. Via mijn netwerk kreeg ik het advies om eens te luisteren naar zijn Requiem. Een mooi stuk, dat een heel andere benadering heeft van de 'heilige woorden', veel meer een hulpkreet dan verering. Op het laatst werd het me wel wat veel, maar toch heeft het hele stukken die me boeiden. 

Ik had er zin in gekregen en zocht verder. Dat bracht mij op Osvaldo Golijov, ook zo'n bekende maar niet heus. Hoewel? Deze Argentijn (geen Rus) heeft tijden lang veel eer gekregen, tot hij een ernstige burnout kreeg. Nu is hij terug van weggeweest. En om maar in de religieuze sferen te blijven, hier is een link naar zijn Pasión segun San Marcos. Lijkt een beetje op Mercedes Sosa in het begin, maar ik moet het nog uitluisteren. 

Ach, als je toch de hele wereld over reist, dan is een uitstapje naar Zuid-Korea ook niet zo gek. Daarom maar eens gekeken naar Alice in Wonderland in de opera versie van Unsuk Chin. En eerlijk is eerlijk: deze muziek past prachtig bij het verhaal. Geavanceerd vakwerk is deze muziek, en toch blijft het een kinderlijke sfeer houden. De spelers moeten zingen met metalen raamwerken op hun hoofd, wat een vak, operazanger. 

Phoma Hedericola

Er bleven nog een paar brieven over om rond te brengen, op behoorlijke fietsafstand. Dat gebeurde dus vanochtend. Zo kreeg ik de kans om weer een nieuw deel van deze gemeente te bekijken. Op een straat genaamd de Wesenberg waren maar 6 adressen, en deze lagen heel ver verspreid. Na een aardig ritje kwam ik bij een klein bos, zomaar tussen de weilanden; ik dacht dat het daar was en stapte even af. In het bos bekeek ik de bomen met hernieuwde aandacht. Er groeide inheemse klimop langs de stammen, en op die klimopbladeren waren bijzondere kringen te onderscheiden. Sinds gisteren denk ik dan aan een mijt, of ander insect dat zich voedt met het blad. 

Ik maakte er een fotootje van voor de waarnemingssite. Het bleek een schimmel te zijn, de Phoma Hedericola, vrij algemeen en inheems maar voor mij wel de eerste! Het brief adres was nog een heel stuk verderop. Een mooie grote boerderij met wat houten kunstwerken, en daarna kwam er een paadje, het Berend-Jan Hunnemanpad, dat ik eens ga lopen vanuit Broekland. Maar nu ging ik terug naar Boerhaar, postte de laatste brief en ben de rest van de dag gaan lezen en luisteren.

De post moet rond

Met Elly ga ik op bezoek bij L. die geïnteresseerd in insecten. Wie weet kunnen we een inventarisatie maken van wat er zoal vliegt en kruipt op plekken die nog niet door de vooruitgang zijn geclaimd. En dan zouden we bij de gemeente kunnen proberen te bewerken dat dat zo blijft. Ik tref een alleraardigst echtpaar, zeer betrokken bij de natuur en ecologie, die hun eigen paradijsje bewonen en dat graag ook elders gerealiseerd zouden zien. Maar boeren zijn niet erg onder de indruk van lange termijn denken op ecologisch gebied, zo is hun ervaring. Er worden exoten geplant waar geen bij op afkomt, geen vlinder de zuigsnuit aan wil zetten. Zelf hebben ze alleen inheemse planten in hun tuinencomplex. Dat ziet er een beetje overwoekerd uit, maar dat is het juist niet, leggen ze uit. De wilde kruiden die er staan - anderen noemen ze onkruid - bloeien het hele jaar door en trekken steeds andere insecten aan, en daarmee weer vogels en kleine dieren. Het is heel genoeglijk om met ze te praten, maar ik weet niet goed wat ze nu eigenlijk wil. Ze geeft me een paar suggesties mee en daar ga ik maar eens mee aan de slag. Het begint al met een groepje snuitkevers die in een zakje met stokrooszaden zitten. 

Na het bezoek breng ik een nieuwsbrief rond in het dorp, met een handgeschreven vraag of ze echt geen mailadres hebben. Het werkt, ik krijg een aantal reacties die verwerkt kunnen worden. Scheelt in het vervolg rondbrengen.

Verveling

Er ligt weer een heel stapeltje boeken om door te spitten. Deels zijn het amusementsboeken, deels echte boeken, met inhoud. Daaronder valt het tweede deel van de reis naar Constantinopel van Patrick Leigh Fermor. Ook Schorshuiden moet nog uit, en wat werk van Almudena Grandes. Het Handboek Hoogbegaafdheid ligt te wachten. Behind Bars, studieboek van Elaine Gould kijkt mij verwijtend aan. En wordt het niet eens tijd om weer Spaans te lezen? In elk geval ben ik maar begonnen in Te voet door Afrika van Ffyona Campbell, die een poging tot een wereldrecord doet met voetreizen door vier continenten; dit is haar laatste. Maar ook de vleugel kleppert ongeduldig: componeren jij! O nee, eerst pompoensoep maken. Hoe krijgen sommige pensionado's het toch voor elkaar om zich te vervelen?

Vijverhof

kaboutertje in Baarn 

En ja hoor, weer er op uit. Het was gewoon te mooi weer om lang in de trein te gaan zitten, dus het werd Baarn waar we nog even met de controleuse van gedachten wisselden. Baarn, ach dat is een bekend gebiedje, zo dachten wij, maar niets bleek minder waar. Halverwege de route nam ik een afslag in de buurt van het oude hutje van Jan, dat nu niet meer bestaat. Op een paar boomstronken aten we onze lunch terwijl vlak achter ons de crossfietsers als een leeglopende emmer over het crosspad stroomden. We kwamen door het gebied De Stulp, en bij Pijnenburg ging ik een andere kant op. Dat was een revelatie. Een prachtig pad liep over particulier, maar opengesteld gebied: Venwoude. 

Venwoude

Daarachter, bij de weg, stond een strenge stenen poort met metalen hekwerk. Was gewoon opengesteld: het ging over in de Vijverhof. Die vijver wilde ik wel eens zien en ik vond een paadje. Een heerlijk verstild plekje liet zich ontdekken. De vijver was niet groot en lag verscholen in een zalig stukje bos. Er stond zelfs een solitair stoeltje bij het mooiste uitzicht. Maar we bleven er niet, we gingen al genietend door en prezen ons al gelukkig. Toen kwam weer een verrassing: een lage, brede woning met moestuin en een meer formele tuin, midden in het bos. Ook daar mochten we overheen. We kwamen bij een groot open veld, omringd met bos, en we doken rechts dat bos in. Daar ontmoetten we een enthousiast stel natuurliefhebbers die ons wezen op een kleine kolonie goudhaantjes daar. Zo langzaamaan kwamen we dan toch weer op bekend terrein.

Eef doet een jongensdroompje: door de bladeren klossen

Bij de Ridderoordse bossen sloegen we af naar Den Dolder, en door het laatste stuk dwars door een bos kwamen we bij het station. We hadden nog tijd voor een praatje met een vriendelijke jongeman die onze mondkapjes mooi vond, en toen was daar de trein naar huis.

Zandvoort

Zullen we even naar het strand gaan? zo sprak Eef vanochtend, en dat was een strak plan. Het was stralend weer vandaag, veel te warm weer voor de tijd van het jaar, zonnig en vrolijk. We gingen maar gewoon toen het ons goed uitkwam en de treinen werkten mee, we kwamen zonder vertragingen aan in Zandvoort. We stevenden af op het strand en genoten van alle reuring. Kleine kindertjes met hun papa, mensen met hondjes, hele plakkaten scheermesjes die waren aangespoeld. Een grote trekker met een kraam verkocht mosselen, mits op afstand, en daar namen we een bakje van. We liepen nog even verder en daar vond ik een opgang waar je rechtstreeks de duinen in kon lopen. Daar maakten we dankbaar gebruik van en we vonden onszelf terug in een prachtig duinlandschap. Er liep een gemarkeerd pad dat door een gebied met wisenten liep. Bovenop een heuvel stond een hele groep mensen te turen naar een vennetje waar drie grote beesten stonden. Maar het waren gewoon Galloway runderen, niks wisenten. Een vrijwilliger die er stond vertelde dat de wisenten in deze tijd van het jaar aan de bosrand staan, eikels eten. We kwamen er geen tegen. We klommen het gebied weer uit via een houten trapje en vervolgden de duinwandeling in een mooie bocht terug naar de trein. 

Markt

 Het is nog steeds gezellig op de markt. Er lopen heel wat mensen rond, al of niet met mondkapje, om hun wekelijkse boodschappen in te slaan. De Schele, met zijn kipkar, stond vrolijk te verkopen. De fruitkraam had het hele dek van de straat gehaald; dat ventileert het lekkerste, en ook daar stonden mensen rustig te keuren tussen de sinaasappelen en de preien. De bibliotheek was dicht, maar er stond een kraam voor de dichte deur: je kon gratis afgeschreven boeken meenemen. Eén boek leek me wel wat, een 'ruw coming of age' verhaal, maar eens kijken wat het is. Ik had bij John-met-de-blauwe-ogen, Pieper John, een kilootje Frieslanders gehaald en meer had ik niet nodig. Op de terugweg bij Theo sneed ik nog winterpostelein. Eef oogstte andijvie, dus we waren weer goed voorzien. 's Avonds bleek dat er flink wat koriander tussen de postelein zat. Tot mijn verbazing vond ik het echt niet te eten. Heel jammer - maar gelukkig kwam het eten nog goed terecht bij Eef, en de haas was verrukkelijk. We hadden zoals gebruikelijk nog veel te bepraten naderhand en het werd dus toch weer laat.

Bieb op grijs

Sinds gisteren zijn de bibliotheken gesloten. Op de valreep heb ik daarom een paar 'leesboeken' gehaald, van die lekkere bladzijden vol makkelijk voer, dat je 's avonds in bed nog snel even leest om in slaap te vallen. Van de gelegenheid gebruik gemaakt om een stukje te lopen, het was stralend weer. Heb daarna een begin gemaakt van een database voor muzikale motieven. Via FB had ik nog even contact met mijn oude vriendin Gera, met wie het gelukkig prima gaat. Het is hier zo stil, dat je vreemd opkijkt als je de buurman hoort sjouwen met zijn grijsbak. Grijze dagen.

Patrick Leigh Fermor

 De jonge Paddy had het briljante idee om van Hoek van Holland naar Constantinopel te wandelen. Hij was 18 jaar, toen hij vertrok. Het was ook nog een midden in de winter; nice weather for young ducks, zei de taxichauffeur toen hij uit Londen vertrok, want het goot. Aan de overkant, vanaf Hoek van Holland, is het al sneeuw en storm wat de klok slaat, de hele wandeling tot in Hongarije. Maar overal werd hij warm ontvangen. Het is ook een ongelooflijk charmante jonge vent geweest. Eentje met een behoorlijke ondergrond van kennis van de oudheid - ook al was hij van school gegaan vlak voor deze wandeltocht. Zijn liefde voor taal heeft hij altijd behouden. Toen hij het boek schreef, was hij een stuk ouder maar de jonge Fermor wordt er wel goed in beschreven. Een knul zonder levenservaring, met een geweldig optimisme en nieuwsgierigheid en niet te beroerd om de handen uit de mouwen te steken waar dat nodig was. Zo kruist hij door het net-aan-Hitler-Duitsland in 1933 en 1934. Hij komt via allervriendelijkste personen die hij onderweg ontmoet, in aanraking met alweer zulke vriendelijke mensen. Hij maakt tegenslag mee: door zijn al te regelmatige, al te grote alcoholconsumptie raakt hij zijn aantekeningen en spullen kwijt. Dan komt hij aan de kost op dezelfde manier als Hitler toen die zo oud was als hij, en in dezelfde stad Wenen: hij gaat schetsen maken van mensen, die hij voor 2 of 3 schilling aan ze verkoopt. 
Dit is een waargebeurd jongensverhaal en dat maakt het zo bijzonder om te lezen. Daar komt bij dat het Duitsland van net voor de oorlog door hem met open blik wordt bekeken. Wat is dat land ver gezonken in de jaren daarna, hij maakte juist zoveel goeds mee. 

De vraag die zich voordoet is of een Amerikaan vandaag de dag dit proza zou kunnen lezen. Leigh Fermor schildert alles wat hij ziet in overmatig rijke taal, rococo of Stile Galante eerder dan barok. Hij legt kleine details vast, laat de lezer door zijn ogen meezien in kerken, bij schilderijen, in de verschillende kastelen waar hij mocht logeren. Ook breit de volwassen schrijver er uitgebreid geschiedenis in, die hij als jonge zwerver gedeeltelijk heeft meegekregen van de gastheren die hij bezocht. Daar zaten veel ontwikkelde mensen tussen. Via die mensen sprong hij telkens naar de volgende ervaring, zonder dat hij de eenvoudige lieden naast zich neer legde. Gefascineerd bleef hij door de Landsknechte, de Duitse ridders in de vroege Middeleeuwen, en ook door Shakespeare die in zijn toneelstukken naar de Habsburgse gebiedsdelen verwees. Zo dichtte hij Bohemen een kust toe - en zie, ooit, in een periode van 13 jaar, had Bohemen een kust, namelijk bij Dalmatië. Na een loflied op Wenen volgt een loflied op Praag, en dan trekt hij langzaam het eerste boek uit via Slovakije en Hongarije.