De uitvoering

Een paar dagen was ik nog bezig met de laatste voorbereidingen. Daan en Michael wilden wel inspelen, maar konden niet al om 11 uur in de kerk zijn. Dus regelde ik op het laatste nippertje dat ze terecht konden bij de familie Van E. in Bilthoven - kennissen van mij, maar wat bleek: ook van Michael, dus dat zat goed. Met Mannus moest ik nog wat kleine dingen doornemen. Maar uiteindelijk was het toch zaterdagmiddag, tijd voor het symposium. Eerst waren er enkele sprekers, waaronder een Belgische hoogleraar theologie die een erg interessante lezing hield over de manier waarop je de Psalmen uit de Bijbel kunt vertalen - iets waaraan Ida Gerhardt zich had gewaagd, en wat hem betreft niet op de juiste manier. Wat die manier dan wel was, liet hij ons weten in een wervelende en erudiet, maar ook spannende uitleg over het vertaalproces, het oude Hebreeuws en eerder gedane pogingen. 
Maar daarna was het dan toch zover: ik leidde de liederen in met een kort praatje en daar gingen ze van start. Daan verslikte zich in de eerste maten van Thracisch, maar kwam meteen goed terug. Daarna kwam het er allemaal bijzonder mooi uit. Het bijzondere van een première is dat nog nooit een publiek die muziek heeft gehoord; het is als een geboorte. En hoe zal het kindje ontvangen worden? Dat werd al gauw duidelijk. De toehoorders zaten op het puntje van hun stoel, intens luisterend. Na de eerste zes liederen volgde er een luid en enthousiast applaus. Ik had al een toegift aangekondigd, dus daar gingen de heren meteen mee door. Ook De Gestorvene werd dorstig ingedronken door het publiek. Er werd zelfs Bravo! geroepen, en bedenk dat dit geen publiek is geweest dat gewend was aan liederen.

Een top ervaring dus, hopelijk ook voor Daan en Michael. Toen ik in de consistorie kwam, waar ze in gesprek waren met Eef, voegde ook een zichtbaar stralende voorzitter van het Genootschap zich bij ons. Ze vond dat dit niet bij één keer zou moeten blijven. Mannus kwam erbij en ook bij hem straalde de waardering uit zijn ogen. Kortom, het was alles wat ik me had voorgesteld en meer dan ik had durven hopen. Een heerlijke dag, die we afsloten met een hapje in de lunchroom in Bilthoven. Omdat ik geen rechten heb om de opnames op internet te zetten, hier geen filmpje.

De repetitie

Vol verwachting vertrok ik vrij vroeg naar Amsterdam. Daan had me laten weten dat hij en Michael al om half zeven klaar zouden staan voor de repetitie van de Ida Gerhardt liederen. Ik werd via de artiesten ingang binnen gelaten en nam een kopje soep in het artiestenrestaurant, waar Daan me ophaalde. Het zou de eerste keer zijn dat ze het samen instudeerden. Uiteraard had elk van beiden zijn eigen partij al in de vingers dan wel keel, maar nu zouden we horen hoe het samen zou klinken. En zoals te verwachten stond het meteen als een huis, wel eentje in aanbouw maar toch een huis. Zo brachten we anderhalf uur gedrieën door waarbij ik aanwijzingen gaf, corrigeerde, noten verklaarde waar nodig en tekst uitleg gaf. De heren werkten intensief en professioneel. Het gaf mij een geweldig gevoel om te merken hoe de liederen groeiden onder hun aandacht en mijn aanwijzingen. Geheel tevreden ging ik met een opname onder de arm naar huis.  

Tijd voor Tycho

De hele ochtend heb ik voorbereidingen zitten treffen voor de repetitie van morgen. Stukken doorlezen, aanwijzingen erbij schrijven, een lijst maken van dingen waar ik aan moet denken of die ik moet vragen. Daarna ben ik mijn bestelde waterbuffel vleespakket gaan halen, op de fiets naar Oostbroek. Daar laadde ik het halve beest in mijn rugzak, fietste weer terug en kon het in de koelkast kwijt. Toen was het al weer tijd om naar Amis te lopen, waar ik had afgesproken met Tycho om weer eens gezellig te eten. Het gaat hem goed genoeg, en hij vond het leuk om iets over Sander te horen. 

Voorproefje

En zo zitten we maandag alweer in Zeist. Eerst om mijn potten fazantenbessenjam naar Bea en vooral Tjeerd te brengen. Wij waren van harte welkom en konden de potten gelukkig op locatie afleveren, tot groot genoegen van alle partijen. Het is altijd reuze gezellig om even met hen bij te praten, en de tijd vloog, maar we moesten echt weg om op tijd te kunnen eten voordat we naar het volgende programma onderdeel gingen: Michael en Daan, met een prachtig programma van Beethoven via Duparc naar Wolf en naar Rachmaninov. Zo kon ik alvast genieten van die twee die straks mijn eigen liederen gaan zingen!

We waren er naar toe gefietst, maar Eef vond het niet leuk om door het donker weer terug te moeten.

Weelde in Waalre

Zondag kwamen we maar niet op gang. Uiteindelijk ben ik een rondje gaan lopen in De Bilt, totdat Douwe ons kwam ophalen voor het bezoek aan Sander en Anita. Ik was nog niet in Waalre geweest en was benieuwd hoe het huis van de foto's er in het echt uit zou zien. Nou, er zaten overeenkomsten met het Guggenheim in Bilbao voor mij. Een prachtige marmeren trap van een zacht beige geleide je naar de benedenverdieping, met een zwembad, fitnessruimte, sauna, keuken en atelier, en loungeterras en bioscoop. Maar boven was ook marmer, een diep zwart met goudkleurige dooradering, het deed denken aan versteend hout. Prachtig! dat zat in de keuken boven, maar ook in de keuken beneden, een eenheid in het huis. Vele kamers waren verbonden met een galerij, overal had je uitzicht op de zeer ruime tuin. Dan was er nog boven. De slaapruimtes, het bad - ook hier weer dat zwart met goude marmer - en kasten, veel bergkasten. Tot slot de zolder, waar ze nog niet wisten wat ze er mee zouden doen. Groot genoeg voor twee gezinnen in onderhuur. En toch is het Sander niet om de heb te doen. ik voelde me heel welkom, net als Eef. Later genoten we nog van het uitzicht over het Kleine Ven, dat goed zichtbaar is vanuit het huis, lopend door het bos naar de Tesla van Douwe om weer naar huis te gaan.

Zingen in Zeist

 Dit jaar kon het jaarlijkse Liedfestival Zeist niet in de vroege zomer plaats vinden, maar gelukkig kon het wel in oktober. Ik ging deze zaterdag naar de Dag van het Lied - alles van het ILFZ gebeurt in hoofdletters - en trof een mij onbekende sopraan met begeleider Thom Bollen die een heel aardig programma deden. De sopraan had mij iets teveel vibrato. Tot mijn verrassing vertelde ze dat in het lied van Wolf 'Nun lasst uns Frieden schliessen' (hoe heet het ook weer echt?) een jonge vrouw probeert om haar vriend over te halen om de ruzie bij te leggen. Ik hoor hier heel duidelijk een jonge man die zijn meisje weer goed wil stemmen! Grappig om dat verschil van inzicht mee te maken. 

Maar na de sopraan kwam Vincent Kusters met zijn Charlie Bo Meijerink. Die twee raken steeds meer op elkaar ingespeeld. Gisteren nog wonnen zij de Young Artist prijs van het ILFZ, en nu hadden ze weer een heel ander recital. Vorige week wonnen ze iets prestigieus in Salzburg, het kan niet op. Dit recital was eigenzinnig, en uiterst uitgewerkt. Twee professionals die weten wat een lied tot een Lied maakt.

Ik had willen langsgaan bij Bea en Tjeerd, maar die waren er niet. Toen heb ik in De Bilt maar een bezoekje aan de kringloopwinkel gebracht. 's Avonds gezellig geborreld met Eef.

Rondje Goor

Al een hele tijd voel ik me af en aan wel en niet ok. Vandaag leek het allemaal prima te gaan dus ik ging voor een lange wandeling naar Goor. Dat viel helemaal niet tegen. Het was een mooie dag, na het eerste stuk autoweg kwam ik in een mooi groen gebied en heb daar heerlijk gelopen. Halverwege sloeg ik per ongeluk de route op, en moest toen opnieuw beginnen met opnemen maar dat lukte. Er waren bijzonder mooie plekjes bij. Uiteindelijk heb ik zonder moeite 16 km gelopen, en daarna nog even in Zutphen om kaas te halen bij dat uitstekende kaasboertje. 

Eindelijk Asbjörn!

We hadden al bijna een jaar contact zonder elkaar te hebben ontmoet maar vandaag kwam hij langs: Asbjörn, loot nummer 6. Wat was dat heerlijk om elkaar in de armen te sluiten, voor hem en Eef, en ook voor mij. Hij kwam om 11 uur 's ochtends en ging om 10 uur 's avonds, en tussendoor was er geen moment stilte gevallen. We hadden ook zoveel te bespreken. 

Hij vertelde over zijn jeugd, studie, werk, ambities en ideeën over de wereld. Wij vertelden die van ons en er was veel herkenning en begrip wederzijds. Natuurlijk ook verschillen, maar daarvan zijn er veel te verklaren alleen al uit de leeftijd. Hij maakte een goede beurt door heerlijk te eten van wat Eef had klaargemaakt, nadat we in het bos hadden gewandeld. Eef overhandigde hem plechtig de pressepapier van zijn (Eefs) grootvader, dus Asbjörns overgrootvader. Een mooi moment, als welkom in de familie. Daar heeft hij zijn plek veroverd.

Upload

Deze vrijdag mocht ik mij weer presenteren in het gebouw van de opera in Amsterdam: Upload, van Michel van der Aa werd opgevoerd. De zaal was stampvol. De recensies waren uitstekend. Het verbaasde me dan ook erg dat ik al na een minuut of 15 met kromme tenen in mijn stoel zat. Wat een vertoning. Het grootste deel van de 'opera' was een soort nep-documentaire, een film, alleen gesproken dus, ook zonder muzikale begeleiding. Het onderwerp was de geüploade geest van een vader, en de dochter die dat maar niks vond. De film ging over de kliniek die dat allemaal deed. Afgezien van de knulligheid van de beelden van de technische kant - Netflix doet het al jaren beter - vond ik geen diepgang in de vraag of het überhaupt zou kunnen; je geest IS je lichaam, je lichaam IS je geest, hoe kun je die scheiden. In de uitwerking leek niets erop te duiden dat de geest van vader contact zou hebben met andere geesten. Maar hoe dan wel met de dochter? Een 'deelnemer' aan het programma was daarvoor uitgekozen 'omdat hij zoveel kennis had over het Holoceen'. Maar die kennis veroudert zodra hij is geüpload. Bovendien kan die geest geen onderzoek meer verrichten, en zakt dus weg. Als hij al zelfstandig zou kunnen bestaan. En wat doe je zonder peergroup? Wat een afschuwelijk vooruitzicht. Halverwege krijgt vader spijt, omdat dochterlief niet wil uploaden, en wil uitgeschakeld worden. Dat zou dan dochter moeten doen. En die wil niet. Toen werd het me te veel onzin, en ben ik uit de opera weggelopen. Mede omdat de muziek die erbij werd gepresenteerd mij niet aansprak: typisch Van der Aa zanglijnen, heb je er één gehoord dan heb je ze allemaal gehoord. Wel een aardig slagwerk van tijd tot tijd. Achteraf las ik dat NRC, Trouw en Telegraaf laaiend lovende recensies hebben geschreven. Ik verveelde me rot. 

Broken Cirkle

 In de stromende regen ging het richting Emmen. Daar is een zandafgraving, al meer dan 50 jaar oud, en in particulier bezit. Het is daarom niet altijd toegankelijk, maar nu wel, want dit is een jubileumjaar. Het bijzondere daar is een kunstwerk van Robert Smithson, een Amerikaan die zogenaamde earth art maakt. Buiten Amerika is er maar één werk van hem en dat ligt dus hier. Ik was erop opmerkzaam gemaakt door een oude kennis uit Slow Food. Ondanks de regen kreeg ik Eef mee - er was 20-50 mm regen voorspeld maar dat was gelukkig al vannacht gevallen. 

Natuurlijk had ik er een wandeling van gemaakt. Dus eerst van station Emmen door het bos. Tot mijn verrassing en plezier was het een heel mooi, volwassen bos met jonge en oude groei, veel loof afgewisseld met wat stoere naaldbomen. Het geheel oogde open, fris en gezond. Het was ongeveer een uur lopen naar de zandafgraving, veel te ver om mijn tijdslot te halen maar daar zaten ze niet mee. We konden het water met het kunstwerk benaderen vanaf de hoogte, en het uitzicht deed me denken aan Plitvice in Kroatië, hoe is het mogelijk. We liepen er overheen, dan kon, en betastten het oeroude enorme granietblok dat daar uit het water was gekomen. Daarna liepen we de Spiral Hill op, om nog meer van het uitzicht te kunnen genieten. De verstilling van dat gebied was een verademing. Aan de randen van het water zagen we de kwel omhoog komen. In de verte rees het bos recht uit het water omhoog. Midden in de afgraving was nog een landtong met daarop ook een oud basaltblok. Ook dat bekeken we alvorens de terugwandeling te doen.