Volgers

zondag 2 mei 2021

Dendrochronologie en het woelen van de wereld

 Deze week kreeg ik een fascinerend boek in handen: Wat bomen ons vertellen, door Valerie Trouet, een Belgische vrouw die haar sporen heeft verdiend als dendrochronoloog. Als wat? Als dendrochronoloog inderdaad. Dat is een vakgebied waar ik nog niet eerder iets over had gelezen; het is de studie van de jaarringen van bomen. Een astronoom, A.E. Douglass, heeft deze studie op poten gezet, omdat hij dacht dat deze iets zou kunnen zeggen over de cycli van de zon. En hij kreeg gelijk: niet alleen kon hij daarmee de 11-jarige cyclus van de zonnevlekken ontdekken, daarna hebben zijn opvolgers en opvolgsters ongelooflijke ontdekkingen gedaan. Het boek leest als een avonturenroman, maar dan in de wetenschap. De jaarringenstudie heeft klimaatgegevens weten bloot te leggen die jaar in jaar uit terug gaan tot ongeveer 12.500 jaar geleden, zonder onderbreking en met zekerheid over elk jaar. Niet te geloven wat je daar allemaal mee kunt. Ten eerste is deze studie de moeder van het hockeystick model van de temperatuurontwikkelingen sinds het jaar 1000! tot nu. Dat stelt onomstotelijk vast dat de stijging in temperatuur van de laatste 100 jaar niet natuurlijk is. Een combinatie van kennis over 'jaarringen' bij stalactieten heeft inzicht gegeven in de effecten van de NAO ofwel de luchtstromingen bij IJsland resp. de Azoren, op het klimaat in Europa en Noord Afrika. Met behulp van mondelinge overleveringen en journalen zijn via de jaarring methode de data vast te stellen van aardbevingen tot ver in het verleden, op de dag nauwkeurig! De interpretatie van gegevens over schipbreuken met het maunderminimum leverde inzichten op over het effect van zonnevlammen op de ontwikkeling van orkanen en ga zo maar door. Met als guitige kanttekening dat het maunderminimum toevallig (?) vrijwel precies overeenkomt met de regeerperiode van de Zonnekoning himself. Ik ga gauw verder lezen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten