Verlatinghe

Met mijn verkouden hoofd moest ik vandaag naar Amsterdam voor een afspraak met de tandarts. Van de nood heb ik maar een deugd gemaakt, de tentoonstelling '80-jarige oorlog' stond nog op de rol. Dus na de fitness (ja dat gaat gewoon door, ook met verkoudheid) op naar het Rijks waar ik natuurlijk de Acte van Verlatinghe wilde zien: de verklaring waarmee de edelen der Nederlanden hun koning, Filips II, afzwoeren wegens wanbeleid en onderdrukking. Dat was niet alleen onderdrukking van godsdienst, maar ook financiële uitbuiting. De Spaanse furie werd het genoemd, Spaanse soldaten die niet betaald kregen door deze katholieke vorst, en die dus aan het roven en plunderen gingen om toch hun kostje te behalen. En wat de denken van de tiende penning, die hertog Alva moest innen, 10% belasting die niet in de pot voor algemene doelen werd gestopt maar rechtstreeks in het gat in de sok van Filips. Eerder al hadden de edelen aan Margarita van Parma (de landvoogdes, halfzus van Filips) gevraagd om de harde inquisitie op te schorten, het vervolgen van protestanten. Zij vroeg daarover advies aan Filips, en die wilde met harde hand de protestanten blijven teisteren.
Dat was de druppel. Toen kwamen de min of meer verenigde Nederlanden overeen om deze koning af te zweren. Een ongekende stap! Nog nooit vertoond in de hele wereld! om dan deze Acte in het echt te zien, is echt een fenomeen.
Daarna heeft het nog jaren gerommeld zoals iedereen weet die nog vaderlandse geschiedenis kreeg op school. De ommekeer kwam toen Piet Hein de Zilvervloot veroverde. Filips, die toch al krap bij kas zat, raakte de facto failliet en de Nederlanden kregen een geweldige financiële injectie, waarop de activiteiten van de VOC alleen maar in kracht toenamen. Blij dat ik deze tentoonstelling heb gezien.